Brabhsáil Míreanna (2437 iomlán)

Seán Chóilín Ó Conaire (1913-1991)

https://www.cartlann.ie/files/original/f4c123214ef88480cbdfec55c54270db.pdf
Thíos ar shochraid Dhiarmaidín Uí Shúilleabháin i gCúil Aodha a bhí go leor de phobal Éigse na hÉireann nuair a scaip an scéala go raibh Seán Chóilín Ó Conaire as Ros Muc, fonnadóir cáiliúil eile, caillte freisin. Níorbh ionann is…

Seandálaíocht Chonamara

https://www.cartlann.ie/files/original/6222cf77c315b647f41d6197c36c443e.pdf
Go dtí le fíor-ghairid ceapadh gur taobh tíre sceirdiúil, neamh-thorthúil a bhí i gConamara gan aon suíomhanna seandálaíochta ann. lad sin a bhí ann ceapadh nach raibh aon tábhacht ag baint leo. Shíl na húdair nár chónaí mórán…

Logainmneacha: Dianghá le Cruinneas

https://www.cartlann.ie/files/original/419a8865b2c44cf5340396c4dfaa8dfc.pdf
Ó tosaíodh ag cur ainmneacha na mbailte in airde ag ceann chuile bhóithrín sa taobh seo tíre tá an-suim múscailte i logainmneacha. Gné fíorthábhachtach den stair áitiúil í seo agus ó tharla gurb ea níor mhór a bheith an-chúramach go…

Campas - Idir Inis Oírr agus Enez Eusa na Briotáine

https://www.cartlann.ie/files/original/e9e7606e66ea129286ff4e22b92d52e7.pdf
'Séard a chiallaíonn an focal éigin 'campas' láthair nó suíomh ollscolaíochta. Is gluaiseacht Campas Eorpach Imshaoil a bunaíodh sa bhliain 1990 i tíortha an Chomhphobail. Tá sé mar aidhm aige grúpa scoláirí tríú leibhéil ó…

Téamaí: ,

Éamon a Búrc - ag cur síos ar ghábhadh a ndeachaigh sé tríd ar an bhfarraige

https://www.cartlann.ie/files/original/16f0bca99ff908c13bc7b18e31064a82.pdf
Sliocht as bailiúchán de scéalta ón seanchaí Éamon a Búrc arbh as an Aird Mhóir, Carna dhó. Tógadh an scéal seo as bailiúchán a chuir Peadar Ó Ceannabháin in eagar agus a d’fhoilsigh an Clóchomhar i 1983. Deirtear linn gur tharla an…

Níl sibh ceart agus níl sibh sibhialta!'

https://www.cartlann.ie/files/original/5d346d5e5e1f8acb7c4fe6bd049cdf59.pdf
I 1969 dhúisigh Gaeltacht Chonamara. Thosaigh daoine ag eagrú, ag gearán, ag éilimh a gcearta, ag agóidíocht in aghaidh lucht údaráis, ag labhairt amach ar a son féin. Tarraingíodh aird go náisiúnta ar fadhbanna na Gaeltachta, ó thaobh…

Maitiú na Tamhnaí (1847-1923) - Diansaothraí agus Scoth Seanchaí

https://www.cartlann.ie/files/original/411317b8c7a0b62ffc838b406a19396c.pdf
Ba i nDoire Luanaigh, baile atá ag bordáil ar thrí mhíle soir ó shráidbhaile an Spidéil, a rugadh agus a tógadh Maitiú Ó Curraoin nó Maitiú na Tamhnaí, faoi mar a thugtaí air. D'réir mar instear ba fhear scolbánta crua fáiscthe é le…

Meitheal Forbartha na Gaeltachta: Clár Leader i bhfeidhm sa Ghaeltacht

https://www.cartlann.ie/files/original/85b03bd897596f3fc78508e17297a346.pdf
I samhradh 1991 tháinig os cionn 100 grúpa pobail, comharchumainn, coistí pobail le chéile i gcomhar le Roinn na Gaeltachta, Údarás na Gaeltachta agus Ollscoil na Gaillimhe chun an grúpa Meitheal Forbartha na Gaeltachta a bhunú.

Téamaí: