Brabhsáil Míreanna (139 iomlán)

  • Téamaí: Stair

Muirísigh an Spidéil

https://www.cartlann.ie/files/original/85e55cac29e7ddbbf89ca8e65c4c0a00.pdf
Alt ó 'Biseach 2017', iris Chumann Forbartha Chois Fharraige. Ba de shliocht Normannach iad Muirísigh na Gaillimhe. Bhíodar ar cheann de cheithre threibh dhéag na c thrach. Tá an chéad thrácht ar an gclann i saol Chathair na dTreabh in 1486…

Téamaí:

Céibh an Spidéil 1867-1871

https://www.cartlann.ie/files/original/9159a2be78610220e6dfadc77ee364f3.pdf
Alt ó 'Biseach 1987', iris Chumann Forbartha Chois Fharraige. Bhí earrach na bliana go dona. Fuair 2,000 beithíoch bás i gConamara in earrach na bliana sin agus bhí gorta ag bagairt arís. Mar ba ghnáthach i gcásanna dá Ieithéid sin moladh…

Téamaí:

Séipéal an Chnoic

https://www.cartlann.ie/files/original/a12c2d613fb9e6bbff04e2ec4589288a.pdf
Alt ó 'Biseach 1983', iris Chumann Forbartha Chois Fharraige. Fuair an tAth. Seán Ó Ceannabháin, Sagart Paráiste an Chnoic, bás ar an 1ú Márta, 1840. Bhí sé sean nuair a fuair sé bás ach le tamail roimhe sin bhí sé ar a dhícheall ag…

Téamaí: ,

Cath an Chnoic 1879

https://www.cartlann.ie/files/original/449df57c43d05ab3af611f7be9369a95.pdf
Alt ó 'Biseach 1979', iris Chumann Forbartha Chois Fharraige. Bhí fómhar na bliana 1879 an-dona agus an barr íseal dá réir. Ba é seo an tríú bliain i ndiaidh a chéile don fhómhar a bheith go dona de bharr droch-aimsire. De réir an…

Téamaí:

An Gearrán Bán

https://www.cartlann.ie/files/original/a1537a1107b561416f17596bdb3f3bb9.pdf
Alt ó 'Biseach 1968', iris Chumann Forbartha Chois Fharraige.

Téamaí:

Dúnmharuithe Mhám Trasna agus Paróiste an Chnoic

https://www.cartlann.ie/files/original/11354a161112250589a7124be5d01874.pdf
Alt ó 'Biseach 2016', iris Chumann Forbartha Chois Fharraige. Nuair a tháinig mise chun cónaithe i gceantar Chois Fharraige i dtús na n-ochtóidí ba é an tAthair Micheál Mac Aoidh a bhí ina shagairt paróiste ar an gCnoc. Ní raibh mórán…

Téamaí:

Bliain na nArda

https://www.cartlann.ie/files/original/df3247ebf5e0e5b2b73cfb3aabf353d1.pdf
Alt ó 'Biseach 1968', iris Chumann Forbartha Chois Fharraige.

Téamaí:

Maidhc Ó Cadhain (1920-2001)

https://www.cartlann.ie/files/original/b1f85bce68e88f00df41b4b6155cc89c.pdf
Alt ó 'Biseach 2001', iris Chumann Forbartha Chois Fharraige. Ag tús mí Meithimh i mbliana, bhásaigh Maidhc Cadhain. Ón mbliain 1981 , nuair a chuaigh sé amach ar pinsean, chónaigh Maidhc agus a bhean Máire (Mamie Johnny Mhaidhc) ar an…

Téamaí:

Caitheamh Aimsire na nDaoine sa Seansaol

https://www.cartlann.ie/files/original/076d2540bbaca8c674d8134cb3cddec4.pdf
Sciotar Uisce nó Sceidíní: Cluiche deas simplí é seo a d'imrítí cois farraige áit a bhfuil neart leacóg nó Ieicíní. D'imreodh páistí, cailíní is buachaillí, fir is mná an cluiche agus bhíodh an-tóir air le linn na huaire breá –…

Maitiú na Tamhnaí (1847-1923) - Diansaothraí agus Scoth Seanchaí

https://www.cartlann.ie/files/original/411317b8c7a0b62ffc838b406a19396c.pdf
Ba i nDoire Luanaigh, baile atá ag bordáil ar thrí mhíle soir ó shráidbhaile an Spidéil, a rugadh agus a tógadh Maitiú Ó Curraoin nó Maitiú na Tamhnaí, faoi mar a thugtaí air. D'réir mar instear ba fhear scolbánta crua fáiscthe é le…