Brabhsáil Míreanna (139 iomlán)
- Téamaí: Stair
Sórtáil de Réir
Blúiríní Eolais foi Chamus
Rugadh Lady Dudley, nó Rachel Gurney mar a bhí uirthi, i Keswick i Sasana. Bhí a hathair ina Lord Lieutenant ar Éirinn, ina Chathaoirleach ar an Royal Commission on Congestion agus ina Governor General san Astráil. Bhí aithne ar Lady Dudley mar…
Téamaí: An Ghaeltacht, Stair, Tíreolaíocht
Seán Mac Giollarnáth (1880-1970)
Cé gur chaith sé cuid mhór dá shaol, mar aturnae agus mar ghiúistís ins na cúirteanna i gCondae na Gaillimhe, is féidir a rá gur fearr aithne atá ar Sheán Mac Giollarnáth, mar bhailitheoir béaloidis, agus mar fhear a scríobh faoin…
Téamaí: An Ghaeltacht, Béaloideas, Stair
Dónall Ó Colchúin
Rugadh agus tógadh Dónall Ó Colchúin ar an gCeathrú Rua. Fuair sé a oiliúint i gColáiste Iarlfhlatha, Tuaim agus ansin i gColáiste na hOllscoile, Gaillimh. Bhíodh suim i gcónaí aige i scríbhneoireacht agus i gcumadóireacht, ach ba mhó…
Téamaí: An Ghaeltacht, Cultúr, Filíocht, Stair
Caitheamh Aimsire na nDaoine sa Seansaol
Sciotar Uisce nó Sceidíní: Cluiche deas simplí é seo a d'imrítí cois farraige áit a bhfuil neart leacóg nó Ieicíní. D'imreodh páistí, cailíní is buachaillí, fir is mná an cluiche agus bhíodh an-tóir air le linn na huaire breá –…
Téamaí: An Ghaeltacht, Caithimh Aimsire, Stair
Aimsiú nó Ionradh?
Sa mbliain 1992 comóradh ar fud Mheiriceá Theas 500 bliain ó aimsiú na h-ilchríche sin. Bhí a mhacasamhail céanna de chomóradh san Madre Patria, an Spáinn agus an Phortaingéil. Deir an stair oifigiúil linn gur aimsigh na Spáinnigh…
Téamaí: Stair
Máirtín Mhichael Labhráis Breathnach - An Fear Deireannach ar Inis Eilte
Tá sé ráite gur Fia nó Eilc an chiall atá leis an bhfocal Eilte. Tá carraig taobh thoir don oiléan ar a nglaotar Carraig Léim na hEilte. Níl ar an oileán ach teach amháin, ach tá ballaí thoir i lár an oileáin agus is dócha go raibh…
Téamaí: Oileáin, Scéalta Pearsanta, Stair
Graceville
Ag déanamh staidéir ar obair an Land League i gConamara a bhí mé nuair a fuair mé amach gur tugadh slua mór daoine as Conamara siar go Minnesota os cionn céad bliain ó shin, gur caitheadh amach ar na prairies iad agus gur dúradh leo a bheith…
Téamaí: An Ghaeilge, Conamara, Stair, Tíreolaíocht
Tigh Pheadair Mhóir ar an mBánrainn
‘Ach cá bhfuil Tigh Pheadair Mhóir mar sin?’ - ceist a chuirtear go minic orm nuair a luaitear na hoícheantaí áirneáin a bhíonn ar siúl i gcaitheamh na bliana sa teach ósta ceann tuí sin ar an mBánrainn. ‘Siar díreach ó chros…
Téamaí: An Ghaeltacht, Cultúr, Stair
Tús le obair atógála Scoil Sailearna
Le cúpla mí anuas tá tús curtha le hobair atógála ar sheanscoil Shailearna sna hAille in lndreabhán. Comharchumann Shailearna atá i mbun na hoibre. Tá sé i gceist ag an gComharchumann lonad Pobail agus lonad Oidhreachta, a chur ar fáil ann…
Téamaí: Forbairt Phobail, Oideachas, Stair
Séipéal Chamuis - céad bliain slánaithe aige
Tá 100 bliain slánaithe ag Teach Pobail Chamuis. Ba ar an 15 Lúnasa 1897 a beannaíodh séipéal nua i gCamus, agus bhí an méid seo a leanas i gcló in Irisleabhar na Gaeilge, mí Iúil 1897.