Brabhsáil Míreanna (139 iomlán)
- Téamaí: Stair
Sórtáil de Réir
An Claidheamh Soluis
Seo píosa a casadh dhom le ghairid sa bpáipéar a bhí ag Conradh na Gaeilge i dtús an chéid - An Claidheamh Soluis. Bá é Pádraig Mac Piarais a bhí ina eagarthóir nuair a foilsíodh é, i mí Dheireadh Fómhair 1906. Tá sé ionann is a…
Téamaí: An Ghaeilge, Na Meáin Ghaeilge, Stair
Teach Ghairfean agus Conroys Ros Muc
Tá pleananna móra ann Tigh Chonroy a chur in oiriúint lena úsáid mar ionad cultúir agus mar acmhainn don cheantar. Tá stair spéisiúil ag an Teach. Tá an t-alt seo bunaithe ar agallamh a chuir Meta Uí Mhállle ar Jimín Toni ó Nia, a…
Téamaí: An Ghaeltacht, Stair, Tíreolaíocht
Stair na nDroichead i gConamara
Tá tábhacht ar leith ag baint le logainmneacha nó ainmneacha áite, agus is cinnte go bhféadfaí a rá nach bhfuil cosán ná garraí, claí ná cnocán, abhainn ná loch, ná sruthán nach bhfuil a bhlúire beag staire féin ag roinnt leo. Tá…
Téamaí: An Ghaeltacht, Stair, Tíreolaíocht
Seanscoil Shailearna ó 1884
Ceaptar gur tógadh scoil ar an láthair idir 1860 agus 1870. Scoil an-bheag a bhí inti - dhá sheomra inti ina raibh buachaillí agus cailíní le chéile agus Béarla an teanga a bhí i réim sa scoil. Bhí paróiste an Chnoic i nDeoise Thuama…
Téamaí: An Ghaeltacht, Forbairt Phobail, Oideachas, Stair
1969 - Bliain na gCearta Sibhialta i gConamara
Tríocha bliain ó shoin bhain Peadar Mac an lomaire creathadh as an rialtas. Bhailigh sé 1522 vóta i nDáilcheantar Ghaillimh Thiar san ollthoghchán i 1969, ar son Gluaiseacht Chearta Sibhialata na Gaeltachta, eagraíocht a bunaíodh 2 mhí sar a…
Téamaí: An Ghaeilge, An Ghaeltacht, Polaitíocht, Stair
Pádraig Mac Piarais: Laoch agus Scríbhneoir
Ón am a bhí mé i mo ghasúr beag bhí cur síos á dhéanamh ar Phádraig Mac Piarais i mo theachsa. Bhíodh mo mháthair agus mo athair agus mo mhuintir uilig ag inseacht scéalta faoin bPiarsach agus mar a dtug sé grá a chroí don dúiche seo…
Téamaí: An Ghaeltacht, Polaitíocht, Stair
An RIC i Ros Muc
Sa bpictiúr seo tá John Feely as an Nua Shéalainn lena bhean chéile, Elizabeth. Tógadh an pictiúr i mí Meán Fómhair 2000, ag beairic na nGardaí sa nGort Mór. Tháinig John ar cuair ar Ros Muc toisc go raibh a athair (John Feely freisin) ag…
Téamaí: An Ghaeltacht, Stair, Tíreolaíocht
Siopa Uí Mháille: Agallamh le Frank a'Mháille
Tá Siopa Uí Mháille i Rosmuc le os cionn céad bliain go maith. Labhair Frank a' Mháille le Meta Uí Mháille faoi stair an tsiopa agus an saol mar a bhí.
Téamaí: An Ghaeltacht, Stair
Teach Ósta Uí Fhlatharta nó Tigh Khit
Ba mhór i gceist ag an seandream agus iad ag caint ar laethanta aonaigh, Tigh Pheter William. Is ann a buaileadh smugairle ar bhois is an margadh déanta agus is ann a hóladh an luckpenny. Is maith an scaitheamh blianta anois ó bhí aonach i…
Téamaí: An Ghaeltacht, Stair
An Chéad Laoch, James Brendan Connolly
Bhí teacht le chéile deas in Inis Mór le gairid nuair a bhronn fear as Marblehead i Massachussetts cóipeanna de leabhra a scríobh James Brendan Connolly ar phobal an Oileáin. Ba é James Connolly an chéad duine a bhuaigh bonn óir sna Cluichí…
Téamaí: Cúrsaí Spóirt, Stair