Browse Items (139 total)
- Tags: Stair
Sort by:
Ruaidhrí Ó Flaitheartaigh agus Ceantar an Spidéil
Alt ó 'Biseach 2018', iris Chumann Forbartha Chois Fharraige. Ba mhór le rá é Ruaidhrí Ó Flaitheartaigh i gcaint agus i gcomhrá na ndaoine i gceantair an Spidéil. Nuair a thagadh comhluadar le chéile ar cuairt thart timpeall an teaghlaigh…
Tags: Stair
Ros an Mhíl
Is baile fearainn beag atá i Ros an Mhíl atá suite timpeall trí mhíle fichead siar ó chathair na Gaillimhe ar bhóthar an Rí. Tá sé suite i gceartlár na Gaeltachta agus is í an Ghaeilge teanga an phobail. Leithinis nó gob is ciall le…
Tags: An Ghaeltacht, Stair, Tíreolaíocht
Peter Folan (Peadar Mac Fhualáin) Príomhchonstábla san RIC 1913-1921
Alt ó 'Biseach 2017', iris Chumann Forbartha Chois Fharraige. Rinne Peadar Mac Fhualáin cur síos ar a shaol san RIC i dtuairisc a thug sé don Bhiúró Staire Míleata sa mbliain 1947. Is i mBéarla a thug sé an tuairisc. Sa bPáirc, soir ón…
Tags: Stair
Páidín An Bhata Mhóir
Alt ó 'Biseach 2010', iris Chumann Forbartha Chois Fharraige. Bhí fear agus bean ann fadó agus a raibh mac acu ar bhaiste siad Páidín air. Chuir a athair crann an lá a rugadh Páidín. Faoin am a raibh Páidín seacht mbliana d’aois, chuir a…
Tags: Béaloideas, Stair
Pádraig Ó Donnghaile
Alt ó 'Biseach 2016', iris Chumann Forbartha Chois Fharraige. Rugadh Pádraig Ó Donnghaile sa Ghleann Mór, Cuailgne, in aice le Dún Dealgan in 1887. Feirmeoir agus tuíodóir ab ea a athair, Tomás, agus bhí 14 clainne aige féin agus ag a…
Tags: Stair
Pádraig Mac Piarais: Laoch agus Scríbhneoir
Ón am a bhí mé i mo ghasúr beag bhí cur síos á dhéanamh ar Phádraig Mac Piarais i mo theachsa. Bhíodh mo mháthair agus mo athair agus mo mhuintir uilig ag inseacht scéalta faoin bPiarsach agus mar a dtug sé grá a chroí don dúiche seo…
Tags: An Ghaeltacht, Polaitíocht, Stair
Pádraic Mór Ó Fátharta
Alt ó 'Biseach 2018', iris Chumann Forbartha Chois Fharraige. Tá mé a cheapadh anois dá mairfeadh sé go mbeadh sé cúig scóir agus ceithre bliana. Chítear dhom go ndeiridís gur in 1914 a rugadh é. Mhair sé amach go lár na naochaidí.…
Tags: Stair
Oideachas Tríú Leibhéal agus Cumann Forbartha Chois Fharraige
Alt ó 'Biseach 2003', iris Chumann Forbartha Chois Fharraige. Is le fada an lá atá leithcheal á dhéanamh ar an nGaeltacht maidir le cúrsaí oideachais. Breathnaigh ar a bhfuil le rá ag Brighid Bean Uí Mhurchadha, a rinne staidéar ar an gcás…
Tags: Stair
Nan Thaidhg
Píosa a bhí scríofa i bpáipéar áitiúil de chuid Stát Maine i Meiriceá faoi bhean as an Spidéal a chuir siar ar bhóithrín na smaointe mé. Ba í Nan Ní Choncheanainn, nó Nan Thaidhg mar a bhí aithne uirthi sa Spidéal, a bhí faoi…
Na Scoileanna Éigse agus Seanchais
Is dóigh go mbeadh sé fíor a rá go raibh baint a bheag nó a mhór ag na Scoileanna Éigse agus Seanchais leis an athrú ó litríocht an bhéil bheo go dtí litríocht an phinn agus na léitheoireachta. Coiste Gairmoideachais Chontae na…
Tags: An Ghaeilge, Litríocht, Stair