Browse Items (139 total)

  • Tags: Stair

Ruaidhrí Ó Flaitheartaigh agus Ceantar an Spidéil

https://www.cartlann.ie/files/original/f0a5edadf562776be9b5618e7c9538f9.pdf
Alt ó 'Biseach 2018', iris Chumann Forbartha Chois Fharraige. Ba mhór le rá é Ruaidhrí Ó Flaitheartaigh i gcaint agus i gcomhrá na ndaoine i gceantair an Spidéil. Nuair a thagadh comhluadar le chéile ar cuairt thart timpeall an teaghlaigh…

Tags:

Ros an Mhíl

https://www.cartlann.ie/files/original/6d85179d6d7e3570ca7041071418cb32.pdf
Is baile fearainn beag atá i Ros an Mhíl atá suite timpeall trí mhíle fichead siar ó chathair na Gaillimhe ar bhóthar an Rí. Tá sé suite i gceartlár na Gaeltachta agus is í an Ghaeilge teanga an phobail. Leithinis nó gob is ciall le…

Peter Folan (Peadar Mac Fhualáin) Príomhchonstábla san RIC 1913-1921

https://www.cartlann.ie/files/original/352b111d2f840af25d63b03b556b9ec0.pdf
Alt ó 'Biseach 2017', iris Chumann Forbartha Chois Fharraige. Rinne Peadar Mac Fhualáin cur síos ar a shaol san RIC i dtuairisc a thug sé don Bhiúró Staire Míleata sa mbliain 1947. Is i mBéarla a thug sé an tuairisc. Sa bPáirc, soir ón…

Tags:

Páidín An Bhata Mhóir

https://www.cartlann.ie/files/original/b4f524b82aaf2ff4333d6203cce15f4b.pdf
Alt ó 'Biseach 2010', iris Chumann Forbartha Chois Fharraige. Bhí fear agus bean ann fadó agus a raibh mac acu ar bhaiste siad Páidín air. Chuir a athair crann an lá a rugadh Páidín. Faoin am a raibh Páidín seacht mbliana d’aois, chuir a…

Pádraig Ó Donnghaile

https://www.cartlann.ie/files/original/3e9037feea575e3ad7e88376da9c3133.pdf
Alt ó 'Biseach 2016', iris Chumann Forbartha Chois Fharraige. Rugadh Pádraig Ó Donnghaile sa Ghleann Mór, Cuailgne, in aice le Dún Dealgan in 1887. Feirmeoir agus tuíodóir ab ea a athair, Tomás, agus bhí 14 clainne aige féin agus ag a…

Tags:

Pádraig Mac Piarais: Laoch agus Scríbhneoir

https://www.cartlann.ie/files/original/895d1a9d1b81a633913bbd1e78716388.pdf
Ón am a bhí mé i mo ghasúr beag bhí cur síos á dhéanamh ar Phádraig Mac Piarais i mo theachsa. Bhíodh mo mháthair agus mo athair agus mo mhuintir uilig ag inseacht scéalta faoin bPiarsach agus mar a dtug sé grá a chroí don dúiche seo…

Pádraic Mór Ó Fátharta

https://www.cartlann.ie/files/original/b3b8bf6e4d59e69dee11ab742834baa1.pdf
Alt ó 'Biseach 2018', iris Chumann Forbartha Chois Fharraige. Tá mé a cheapadh anois dá mairfeadh sé go mbeadh sé cúig scóir agus ceithre bliana. Chítear dhom go ndeiridís gur in 1914 a rugadh é. Mhair sé amach go lár na naochaidí.…

Tags:

Oideachas Tríú Leibhéal agus Cumann Forbartha Chois Fharraige

https://www.cartlann.ie/files/original/13b0966f2bd2e98a001f5a35484b5de6.pdf
Alt ó 'Biseach 2003', iris Chumann Forbartha Chois Fharraige. Is le fada an lá atá leithcheal á dhéanamh ar an nGaeltacht maidir le cúrsaí oideachais. Breathnaigh ar a bhfuil le rá ag Brighid Bean Uí Mhurchadha, a rinne staidéar ar an gcás…

Tags:

Nan Thaidhg

https://www.cartlann.ie/files/original/23d2d741b0a63b9baab91437ccd49021.pdf
Píosa a bhí scríofa i bpáipéar áitiúil de chuid Stát Maine i Meiriceá faoi bhean as an Spidéal a chuir siar ar bhóithrín na smaointe mé. Ba í Nan Ní Choncheanainn, nó Nan Thaidhg mar a bhí aithne uirthi sa Spidéal, a bhí faoi…

Tags: ,

Na Scoileanna Éigse agus Seanchais

https://www.cartlann.ie/files/original/f51219ba1269e9e3ee1d80c4c0d15087.pdf
Is dóigh go mbeadh sé fíor a rá go raibh baint a bheag nó a mhór ag na Scoileanna Éigse agus Seanchais leis an athrú ó litríocht an bhéil bheo go dtí litríocht an phinn agus na léitheoireachta. Coiste Gairmoideachais Chontae na…