Cuairt ar Theileann (16/05/1977)

Dublin Core

Title

Cuairt ar Theileann (16/05/1977)

Subject

Teileann
An Fliú Mór
Cogadh na Saoirse
An tIRA
Garda an Chósta

Description

Sa chlár seo, labhraíonn Mícheál Mac Giolla Easbuic le daoine as Teileann, Co. Dhún na nGall. Déanann Aodh Ó Beirn cur síos ar a shaol i dTeileann. Labhraíonn sé faoin iascaireacht sa cheantar agus na hathruithe atá tagtha air an tslí mhaireachtála sin le himeacht na mblianta. Luaitear freisin Stáisiún Gharda an Chósta sa cheantar. Is fothrach é [ag an am ar craoladh an clár]. Bhíodh gardaí cósta ann ag faire amach ar smuigléirí. Bhíodh na gardaí céanna ar thóir baill den IRA i rith Chogadh na Saoirse. D'ionsaigh an tIRA an stáisiún i 1920, agus dódh é i 1923.

Déanann Proinsias Ó Baoill [9:00] cur síos ar an rang tógála bád atá ar siúl i dTeileann faoi scáth an Choiste Gairmoideachais. Ina dhiaidh sin [12:13] labhraíonn Seán Mac Briartaigh (John Mhánais) faoina shaol féin ar an oileán. Chaith sé tréimhse freisin in Arm na Breataine.

Ag críoch an chláir [23:00], labhraíonn Mícheál Ó Gallchóir faoina shaol féin ag fás aníos ar Theileann. Déanann sé trácht ar an bhfliú mór a tháinig i ndiaidh an Chéad Chogadh Domhanda. Is cuimhin le Ó Gallchóir siúl go dtí an siopa óna theach féin i lár an lae i mí na Nollag 1918. Lá breá a bhí ann, ach níor casadh oiread is duine air ar an mbealach go dtí an siopa nó ar a bhealach abhaile ach an oiread. Bhí muintir an bhaile uilig tinn mar gheall ar an bhfliú.

Creator

Ó Colla, Feardorcha

Source

Cartlann RTÉ Raidió na Gaeltachta

Date

16/05/1977

Contributor

Ó Beirne, Aodh; Ó Baoill, Prionsias; Mac Briartaigh, Seán; Ó Gallchóir, Mícheál

Rights

© RTÉ Raidió na Gaeltacha. Gach Ceart Ar Cosaint.

Language

ga

Type

Fuaim

Identifier

64969

Extent

00:29

Temporal Coverage

12/06/1921 : D'ionsaigh an tIRA stáisiún Gharda an Chósta i dTeileann
1919-1921 : Cogadh na Saoirse
1918: An Fliú Mór

Mediator

Mac Giolla Easpuic, Mícheál

Comhaid

https://www.cartlann.ie/files/original/002bf92e2cf62d5ec894985543c6ddbc.mp3

Tagairt

Ó Colla, Feardorcha, “Cuairt ar Theileann (16/05/1977),” Cartlann Ghaeltacht Chonamara, accessed December 21, 2024, https://old.spunout.ie/items/show/760.